Hỏi: Gia đình tôi có mua 1 thửa đất nông nghiệp và có ký kết hợp đồng mua bán nhưng không công chứng, nếu có xảy ra tranh chấp thì hợp đồng mua bán trên có giá trị pháp lý không?
Trả lời:
Luật đất đai 2013 quy định hình thức chuyển nhượng quyền sử dụng đất:
Điều 167. Quyền chuyển đổi, chuyển nhượng, cho thuê, cho thuê lại, thừa kế, tặng cho, thế chấp, góp vốn quyền sử dụng đất
Việc công chứng, chứng thực hợp đồng, văn bản thực hiện các quyền của người sử dụng đất được thực hiện như sau:
a) Hợp đồng chuyển nhượng, tặng cho, thế chấp, góp vốn bằng quyền sử dụng đất, quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền với đất phải được công chứng hoặc chứng thực, trừ trường hợp kinh doanh bất động sản quy định tại điểm b khoản này;
b) Hợp đồng cho thuê, cho thuê lại quyền sử dụng đất, quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền với đất, hợp đồng chuyển đổi quyền sử dụng đất nông nghiệp; hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất, quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền với đất, tài sản gắn liền với đất mà một bên hoặc các bên tham gia giao dịch là tổ chức hoạt động kinh doanh bất động sản được công chứng hoặc chứng thực theo yêu cầu của các bên;
c) Văn bản về thừa kế quyền sử dụng đất, quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền với đất được công chứng hoặc chứng thực theo quy định của pháp luật về dân sự;
d) Việc công chứng thực hiện tại các tổ chức hành nghề công chứng, việc chứng thực thực hiện tại Ủy ban nhân dân cấp xã.
Tuy nhiên, cần xác định lại rõ thời điểm ký kết hợp đồng chuyển nhượng. Nếu hợp đồng được ký trước ngày Luật đất đai 2003 hết hiệu lực thì đương nhiên hợp đồng trên vẫn có giá trị pháp lý
Trường hợp, ký kết sau ngày 1/7/2004 mà hợp đồng chuyển nhượng đó không được công chứng thì theo quy định của pháp luật sẽ không có giá trị pháp lý. Khi xảy ra tranh chấp thì đương nhiên hợp đồng trên sẽ bị tuyên vô hiệu và hậu quả của giao dịch này sẽ được giải quyết theo nguyên tắc khôi phục lại trạng thái ban đầu, hai bên trao trả lại cho nhau những gì đã nhận